Khác với các định nghĩa nêu trên, Michael Bogdan xác định “luật so sánh bao gồm:
- So sánh các hệ thống pháp luật khác nhau nhằm tìm ra sự tương đồng và khác biệt
- Sử dụng những điểm tương đồng và khác biệt đã được xác định, giải thích nguồn gốc của chúng, đánh giá những giải pháp được sử dụng trong các hệ thống pháp luật khác nhau, phân nhóm các hệ thống pháp luật thành các dòng họ pháp luật hoặc nghiên cứu những vấn đề cốt lõi của các hệ thống pháp luật; và xử lí các vấn đề mang tính phương pháp luận nảy sinh có liên quan đến các nhiệm vụ trên, bao gồm những vấn đề mang tính phương pháp luật liên quan đến việc nghiên cứu pháp luật nước ngoài ”.
Mặc dù những định nghĩa trên không hoàn toàn đồng nhất nhưng chúng có thể giúp cho chúng ta đi đến một số nhận định cơ bản sau:
- Trước hết, có thể khẳng định rằng luật so sánh không phải là ngành luật hay lĩnh vực pháp luật thực định. Nói cách khác, luật so sánh không phải là “hệ thống các quy phạm pháp luật có đặc tính chung để điều chỉnh các quan hệ xã hội cùng loại trong một lĩnh vực nhất định của đời sống xã hội” theo quan niệm truyền thống về “ngành luật” của khoa học lí luận về pháp luật, ở mức độ khái quát hon, cũng có thể nói rằng luật so sánh không phải là lĩnh vục pháp luật thực định như các lĩnh vực luật hiến pháp, luật hành chính, luật hình sự, luật dân sự… mặc dù thuật ngữ “luật so sánh” có thể dẫn đến việc hình dung về sự tồn tại của một hệ thống quy phạm pháp luật tạo nên ngành luật hoặc lĩnh vực pháp luật theo cách tư duy truyền thống.
- Thứ hai, so sánh các hệ thống pháp luật khác nhau để tìm ra những điểm tương đồng và khác biệt giữa chúng là một trong những đặc điểm quan trọng nhất cùa luật so sánh. Khác với việc so sánh các quy phạm pháp luật trong cùng hệ thống pháp luật – công việc mà các luật gia vẫn thường xuyên phải thực hiện khi nghiên cứu, giải thích và áp dụng các quy dịnh trong hệ thống pháp luật của họ, đối tượng được so sánh trong luật so sánh vượt ra ngoài khuôn khổ của hệ thống pháp luật. Nói cách khác, các quy phạm được so sánh trong luật so sánh không thuộc cùng hệ thống pháp luật. Do đó, việc so sánh các quy định về tội phạm với các quy định về vi phạm hành chính trong hệ thống pháp luật hiện hành của Việt Nam hoặc so sánh các quy định về các tội phạm cụ thể trong Bộ luật hình sự Việt Nam hiện hành với các quy định cùa Bộ luật hình sự Việt Nam trước đây không thuộc nội dung của khái niệm luật so sánh.
Đọc thêm tại:
